Czym jest zrównoważone nawożenie?

Pojęcie zrównoważonego nawożenia regularnie pojawia się w kontekście obniżenia kosztów produkcji rolnej, przy jednoczesnym zachowaniu lub wręcz zwiększeniu plonowania. Choć wydaje się to niemożliwe, to w rzeczywistości jak najbardziej da się osiągnąć taki efekt. Pierwszym krokiem do tego jest zmiana dotychczasowych nawyków w zakresie stosowania nawozów mineralnych. O najważniejszych zasadach zrównoważonego nawożenia przeczytasz w naszym artykule.

Wiedza to podstawa! 

Wielu rolników w dalszym ciągu bazuje wyłącznie na własnym doświadczeniu czy przeczuciu. Nie odbieramy nikomu kwalifikacji w tym zakresie, natomiast faktem jest, że we współczesnym rolnictwie coraz trudniej jest prowadzić efektywną produkcję bez dostępu do twardych danych.

Tych może nam dostarczyć analiza gleby, którą należy przeprowadzać minimum raz na 2-3 lata i przed każdą rotacją upraw. Analiza pozwala ustalić rzeczywisty skład gleby pod kątem zawartości makro- i mikroelementów, a tym samym ułożyć precyzyjny plan nawożenia.

W ten sposób z jednej strony gwarantujemy sobie zaspokojenie potrzeb pokarmowych roślin, z drugiej natomiast optymalizujemy wykorzystanie nawozów, czyli obniżamy koszty nawożenia, co ma również pozytywny wpływ na środowisko naturalne.

Nie tylko makroelementy

Nawozy jednoskładnikowe, przede wszystkim azotowe, fosforowe i potasowe, są i jeszcze długo pozostaną fundamentem produkcji rolnej. Nie zapominajmy natomiast, że rośliny uprawne zgłaszają zapotrzebowanie również na mikroelementy, które mają bezpośredni wpływ na plonowanie i jakość plonów.

Zrównoważone nawożenie uwzględnia uzupełnianie niedoborów takich pierwiastków, jak między innymi: żelazo, miedź, mangan, cynk, wapń czy bor. Mikroelementy uczestniczą w najważniejszych procesach metabolicznych i to często ich niska przyswajalność decyduje o słabszym plonowaniu – co oczywiście wykaże wspomniana już analiza gleby.

Nierezygnowanie z nawozów organicznych

Choć nawozy mineralne (sztuczne) pozwalają zaspokoić wszystkie potrzeby pokarmowe roślin uprawnych, to nie możemy zapominać o tym, że nie pozostają one bez wpływu na ekosystem – stosowane w nadmiarze negatywnie oddziałują na środowisko, w szczególności na wody powierzchniowe i podziemne.

Stąd zasadą zrównoważonego nawożenia pozostaje sięganie po nawozy organiczne, szczególnie w celu poprawy struktury gleby. Wciąż niezastąpione są takie nawozy, jak obornik czy kompost.

Ograniczanie strat nawozów

Zrównoważone nawożenie to nie tylko dobór odpowiednich nawozów i skrupulatne określanie ich dawek, ale także przeciwdziałanie marnotrawieniu makro- i mikroelementów. Tutaj „kłaniają się” nam podstawowe zasady agrotechniki, czyli przede wszystkim:

• Unikanie nawożenia w czasie opadów deszczu;
• Rezygnacja z nawożenia pól zmarzniętych i takich, na których wciąż zalega śnieg;
• Ograniczanie obszaru nawożenia wyłącznie do własnego pola uprawnego oraz zachowanie szczególnej ostrożności podczas stosowanie nawozów w okolicy cieków wodnych;

Pamiętajmy również o konieczności monitorowania efektów nawożenia i bieżącym reagowaniu na ewentualne oznaki niedoborów poszczególnych składników odżywczych (czyli o niestosowaniu nawozów „na zapas”).